Ca khúc truyền thống trong phong trào HS - SV
Chủ đề chính trong những sáng tác truyền thống của phong trào SV - HS chống Mĩ nguỵ là những ước mơ về hoà bình, tình yêu quê hương dân tộc. Tác phẩm của những nhạc sĩ viết trong giai đoạn này không còn là những sáng tác đơn lẻ mà đã trở thành một phong trào âm nhạc yêu nước, thực sự góp phần nói lên tiếng nói của lực lượng thanh niên, SV - HS lúc bấy giờ.Hát cho dân tôi nghe
Nhắc lại những ca khúc được sáng tác trong khoảng thời gian 1969 - 1973, ánh mắt của nhạc sĩ Tôn Thất Lập - cánh chim đầu đàn của phong trào SV - HS thời ấy - sáng hẳn lên. Hai bài hát "tủ" của nhạc sĩ Tôn Thất Lập là Hát cho dân tôi nghe và Xuống đường bấy giờ đã trở nên quá quen thuộc với SV - HS. Nhạc sĩ tâm sự: "Làm sao quên được những đêm không ngủ, những đêm xuống đường cũng như diễn ở các giảng đường đại học, bài hát của tôi được các bạn SV - HS trân trọng, hát đầy cảm xúc. Còn nhớ lúc tôi ở trong tù, bỗng nghe bên ngoài có một vài người hát nho nhỏ bài hát của mình, tôi đã không cầm được nước mắt..."
Một nhạc sĩ có nhiều ca khúc ra đời từ phong trào này là nhạc sĩ Nguyễn Phú Yên với: Sài Gòn vùng lên, Thuyền em đi trong đêm, Công trường chiều nay, Thừa Phủ ơi lòng ta hồng như biển lửa, Tiếng hát thanh xuân trên thành phố miền Nam... nhớ lại: "Bài Sài Gòn vùng lên tôi viết vào thàng 10 năm 1971 đã góp tiếng nói cổ vũ việc SV - HS vùng lên chống lại cuộc bầu cử của chính quyền Nguyễn Văn Thiệu. Viết xong, tôi gửi đăng báo, ngay sau đó bài hát lập tức bị cấm lưu hành. Một lần bài được một nhóm SV ĐH Huế dàn dựng hát thì bên ngoài bọn tay sai của chính quyền Sài Gòn ném đá vào tốp ca đang diễn, máu chảy ướt những tà áo dài nhưng các bạn vẫn cố hát cho hết bài rồi mới để mọi người chở vào bệnh viện..."
Nhạc sĩ Trần Long Ần là một trong những cánh chim đầu đàn của phong trào đấu tranh SV - HS Sài Gòn những năm 1969 - 1975 ở lĩnh vực sáng tác - hoạt động văn nghệ. Chủ đề chính trong những sáng tác của ông nêu cao ước mơ về hòa bình, tình yêu quê hương và dân tộc. Ông hiện là Phó tổng thư ký thường trực Hội Âm nhạc TP. HCM. Nhạc sĩ cho biết: "Năm 1969, tôi vào học ở ĐH Văn Khoa Sài Gòn. Từ năm 1969, tôi tham gia phong trào đấu tranh SV - HS tại các đô thị miền Nam cùng với các anh Tôn Thất Lập, Trương Quốc Khánh, Nguyễn Văn Sanh... Chúng tôi đã tổ chức nhiều cuộc xuống đường, bãi khoá, những đêm không ngủ, đốt lửa căm thù... Nhiều tấm gương chiến sĩ, người mẹ, anh chị HS - SV đã thôi thúc tôi sáng tác những ca khúc phổ biến ở Huế - Sài Gòn trong phong trào Hát cho đồng bào tôi nghe. Lúc đầu tôi sáng tác bài Người mẹ Bàn Cờ và ngồi đệm đàn hát. Một người bạn thân nghe và bảo hay quá. Anh đã giúp tôi sửa chữa bài hát và thật bất ngờ, vào một buổi tối, bài Người mẹ Bàn Cờ được phát trên Đài Phát thanh Giải phóng, anh em đã chúc mừng tôi. Sau đó ca khúc này được dàn dựng ở khắp các chương trình của phong trào SV - HS và đó cũng là động lực thúc đẩy tôi sáng tác thêm ca khúc Hoa lục bình...
Một thời hào hùng
Một trong những kỉ niệm sâu sắc mà nhạc sĩ Trần Long Ần không thể nào quên là cuộc xuống đường ở Đại học Nông - Lâm - Súc (nay là Đại học Nông Lâm) vào năm 1970 để tẩy chay màn bầu cử thượng nghị viện của chính quyền Sài Gòn. "Hậu quả là tôi và 178 SV nữa bị bắt giam. Trong khám, nam nữ ở 2 phòng riêng biệt ngăn cách bởi một bức tường. Tuy nhiên, tất cả SV của chúng tôi vẫn tổ chức ca hát, tiếng hát vang dội khắp các phòng giam cùng những nhịp vỗ tay rầm rập. Đến ngày thứ 5 chúng tôi đã phá được bức tường ngăn cách, anh em hoà cùng một khối. LO sợ trước khí thế đấu tranh hừng hực bằng tiếng hát của chúng tôi, tay trưởng ty cảnh sát ra lệnh "SV - HS muốn làm gì cũng được, nhưng cấm không... được hát".
Nhạc sĩ Nguyễn Nam - người cũng có nhiều ca khúc về phong trào tranh đấu này tâm tình: "Mỗi lần cùng bạn bè như Vũ Hoàng, Tôn Thất Lập, Nguyễn Phú Yên... ngồi lại, chúng tôi đều nhớ về thời sôi sục và hào hùng đó. Mỗi sáng tác của chúng tôi thời ấy xuất phát từ trái tim cháy bỏng lòng yêu nước của tuổi trẻ, góp một tiếng nói của mình vào công cuộc giải phóng đất nước chứ không chỉ có lòng đam mê âm nhạc..."
Với các nhạc sĩ của phong trào SV - HS miền Nam thời ấy, khi ca khúc có được sự hưởng ứng, đồng cảm của các bạn HS - SV là một niềm hạnh phúc vô cùng. Bởi vì đây là những tiếng nói nghệ thuật, góp phần vào những tiếng nói của chiến sĩ trực diện chiến đấu ngoài mặt trận. Nghe lại những ca khúc ấy như được sống lại một thời hào hùng, tự hào của thế hệ trẻ Việt Nam. Nhạc sĩ Trần Long Ẩn tâm sự: "Sự hy sinh của anh Trần Văn Ơn, chị Quách Thị Trang... như một ngọn đuốc thắp sáng niềm tin cho cuộc đấu tranh của SV - HS lúc bấy giờ. Chính tấm gương của các anh chị đã thôi thúc chúng tôi sáng tác..."
Anh Tất Thành Cang xúc động: Không phải đến ngày 9/1 chúng ta mới nghe lại các ca khúc này, mà trong lòng của mỗi Đoàn viên luôn mang theo những bài hát ấy như một hành trang đầy sức sống cho tuổi trẻ. Những ca khúc này sẽ sống mãi với thời gian cũng như chúng ta mãi mãi tự hào về người học sinh Trần Văn Ơn mà ngày hy sinh của anh đã kết tinh những giá trị đẹp đẽ của HS - SV Việt Nam trong lời của nhiều ca khúc. Mặt đối mặt với kẻ thù, sẵn sàng hy sinh vô điều kiện, cống hiến cả tuổi xuân cho lý tưởng cộng sản, người thanh niên yêu nước Đỗ Ngọc Thạnh đã gắn liền tên mình với truyền thống anh hùng của tuổi trẻ thành phố... Cảm ơn những nhạc sĩ đàn anh đã cho ra đời những ca khúc tuyệt vời cũng như mang tính giáo dục tuổi trẻ sâu sắc như thế. Anh Tăng Hữu Phong - CT Hội SV TP.HCM trong buổi giao lưu văn nghệ với SV Trường ĐH Sư phạm đã nói: "Hơn nữa thế kỷ đã trôi qua nhưng cái này 9/1/1950 như vẫn còn âm vang lửa nhiệt tình cách mạng tuổi trẻ. Thời gian không phủ bụi mờ mà càng sáng thêm những gương mặt, tên tuổi của những người trẻ tuổi đã hy sinh cho đất nước và đi vào những sáng tác âm nhạc thật hoành tráng và hùng hồn. Ngày xưa và bây giờ tuy những hoàn cảnh có khác nhau, nhưng khi SV - HS hát lại những ca khúc truyền thống ấy sẽ như thấy lại hình ảnh của lớp thanh niên trí thức đầy khí phách anh hùng, dũng cảm của thế hệ trước..."View more latest threads same category:
Trả lời kèm Trích dẫn