Kiến thức HIV/AIDS kỳ 1 - Cuộc thi online "Bạn, tôi & hiểu biết về HIV/AIDS"

[nucobap]

Đồng hành cùng cuộc thi online "Bạn, tôi & hiểu biết về HIV/AIDS", Đội CTXH trường ĐH Kinh tế TP.HCM sẽ cung cấp cho anh chị và các bạn các kiến thức cơ bản về HIV/AIDS trước cuộc thi, nhằm giúp mọi người hiểu rõ hơn cũng như có thêm kinh nghiệm khi xử lý những tình huống liên quan đến căn bệnh này... Bây giờ, chúng ta hãy cùng đến với "Kiến thức HIV/AIDS kỳ 1 - Kiến thức tổng quan về HIV/AIDS" nhé!

I. HIV là gì?
- HIV là chữ viết tắt của virus gây AIDS bằng tiếng Anh Human-Immuno-Deficiency-Virus, có nghĩa là virus làm suy giảm miễn dịch ở người, ta quen gọi là virus SIDA.
- HIV thuộc chi Lentivirus, họ Retrovirus. Virus HIV có nguồn gốc từ SIV ( một loại virus gây bệnh ở khỉ).
- Có 2 loại: HIV-1 và HIV-2. Virus HIV-2 ít xuất hiện hơn, chủ yếu là ở Tây Phi, độc tố nhẹ hơn và thời gian từ khi nhiễm bệnh đến xuất hiện bệnh kéo dài hơn virus HIV-1.
-
II. AIDS là gì?
- AIDS (Acquired - Immuno - Deficiency - Syndrome ) là hội chứng gây suy giảm miễn dịch ở người, giai đoạn cuối của người nhiễm HIV.
- Ban đầu người ta gọi là SIDA ( viết tắt theo tiếng Pháp: Syndrom d'Immuno Déficience Acquise) nhưng do trùng với tên 1 tổ chức của Thụy Điển và 1 tổ chức của Canada nên được đổi là AIDS.
- Hội chứng: Tập hợp nhiều triệu chứng và dấu hiệu bệnh.
Suy giảm miễn dịch: Suy giảm chức năng bảo vệ cơ thể chống lại sự tấn công của các mầm bệnh (vi trùng, virus, vi nấm...).
Mắc phải: Không phải do di truyền mà do bị lây lan từ bên ngoài.

III. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh HIV/AIDS:
Sau khi nhiễm HIV, cơ thể sẽ trải qua 4 giai đoạn bệnh lý như sau:

1. Giai đoạn sơ nhiễm:
2-8 tuần sau khi nhiễm HIV, bất kì qua con đường nào, 20% bệnh nhân có biểu hiện của một nhiễm trùng cấp với sốt (38-40 độ C), đau cơ, đau khớp, vã mồ hôi, mệt mỏi, chán ăn, nôn ói, tiêu chảy, viêm họng, phát ban đỏ ngoài da (xuất hiện ở 50% bệnh nhân), hạch to, lách to. Một số bệnh nhân có biểu hiện thần kinh như viêm não, viêm màng não, viêm dây thần kinh ngoại biên… Các triệu chứng này hiện diện trong vòng 5-10 ngày và tự khỏi hoàn toàn. Trong giai đoạn này, mới có sự hiện diện của kháng nguyên trong máu. Phải chờ 2-12 tuần sau kháng thể mới xuất hiện và lúc này mới có thể xác định được bằng các thử nghiệm HIV thông thường (huyết thanh chẩn đoán). Lúc này, do không biết mình nhiễm bệnh, người nhiễm HIV rất dễ truyền bệnh cho những người khác, thời kỳ này rất dễ lây lan cho người khác vì số lượng virus trong máu rất cao, nhưng chưa có kháng thể. Do không có triệu chứng đặc hiệu nên thầy thuốc thường hay chuẩn đoán chung là nhiễm siêu vi. Vì vậy, nếu sau khi quan hệ tình dục không an toàn (hay một sự cố nào gây nghi ngờ nhiễm HIV), nạn nhân cần xét nghiệm máu (kỹ thuật PCR) tìm ARN của HIV. Kháng thể kháng HIV xuất hiện trong máu muộn hơn, sau 6 tuần (thông thường là 3 tháng) mới xét nghiệm tìm kháng thể.

2. Giai đoạn nhiễm trùng không triệu chứng:
Giai đoạn này, cơ thể gần như bình thường, không có biểu hiện triệu chứng. Lúc này bạch cầu chỉ bị tiêu diệt ít không đáng kể. Virus tiếp tục sinh sôi nẩy nở, nhìn bề ngoài không ai có thể biết được bệnh nhân đã bị nhiễm HIV, ngay cả chính bản thân người bệnh (nếu chưa xét nghiệm máu). Thời gian này kéo dài từ 5-10 năm. Sau thời kì sơ nhiễm, bệnh nhân nhiễm HIV rơi vào giai đoạn dài không triệu chứng lâm sàng, nhưng chẩn đoán huyết thanh lại khá dễ dàng, dựa vào sự hiện diện của kháng thể chống HIV.

3. Giai đoạn có liên quan đến AIDS:
Sau vài tháng đến vài năm từ lúc bị nhiễm sẽ xuất hiện các triệu chứng như sút cân, sốt dai dẳng, đỗ mồ hôi ban đêm, nổi hạch, tiêu chảy... Các triệu chứng kéo dài hoặc tái đi tái lại báo hiệu tình trạng hệ miễn dịch đã bắt đầu suy sụp. Bắt đầu mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội như: nhiễm nấm Candida albicans ở niêm mạc miệng, nhiễm khuẩn hô hấp, viêm nha chu. Sau khi huyết thanh dương tính, 50-70% trường hợp xuất hiện hội chứng hạch to toàn thân và kéo dài. Hội chứng này được chẩn đoán khi có đủ các điều kiện sau:
+ Có ít nhất 2 hạch khác nhau (không kể hạch háng).
+ Mỗi hạch thường có đường kính trên 1 cm.
+ Hiện diện kéo dài trên 1 tháng.
+ Không giải thích được lý do nổi hạch.
+ Hay gặp nhất là hạch cổ, rồi đến hạch dưới hàm, hạch nách. Một số hạch ít gặp hơn là hạch ở khuỷu tay, trung thất (trong lồng ngực), trong ổ bụng.

4. Giai đoạn bệnh AIDS:
Giai đoạn này thực sự tương đương với hệ miễn dịch bị tàn phá gần hết, người bệnh chết dễ dàng vì các nhiễm trùng cơ hội như viêm màng não, viêm phổi, viêm ruột hoặc ung thư mạch máu, ung thư hạch... Giai đoạn này thường kéo dài không quá 2 năm. Có một số thuốc được dùng trong giai đoạn này nhưng chỉ giúp kéo dài sự sống một ít, còn không hoàn toàn điều trị dứt bệnh.
AIDS là một triệu chứng của nhiều dấu hiệu và triệu chứng xảy ra đồng thời. Do đó, bản thân AIDS không có biểu hiện gì đặc biệt mà bao gồm của nhiều bệnh nhiễm khuẩn và ung thư. Những dấu hiệu và triệu chứng chủ yếu để chuẩn đoán AIDS có thể là một hoặc các triệu chứng sau :
+ Mệt mỏi kéo dài nhiều tuần mà không có nguyên nhân rõ ràng.
+ Sút cân hơn 10% trọng lượng cơ thể sau 2 tháng.
+ Sốt kéo dài hơn một tháng mà không giải thích được, kèm theo rét run, ớn lạnh và mồ hôi về đêm.
+ Ỉa chảy kéo dài hơn một tháng.
+ Ho dai dẳng kéo dài hơn một tháng.
+ Viêm da ngứa toàn thân.
+ Những vết đỏ, bầm tím trên da và niêm mạc miệng, mũi, trực tràng...
+ Sưng hạch, đặc biệt là ở cổ và nách không có nguyên nhân rõ ràng và kéo dài hơn 2 tuần.
+ Những đốm trắng hay những vết bất thường ở miệng.
+ Những dấu hiệu trên xảy ra mà không có nguyên nhân của sự suy giảm miễn dịch như ung thư, suy dinh dưỡng hoặc các nguyên nhân khác.

IV. Các con đường lây nhiễm
1. Đường tình dục
2. Đường máu
3. Đường từ mẹ sang con: gồm 3 giai đoạn có thể lây nhiễm
Giai đoạn mang thai
Giai đoạn sinh con
Giai đoạn cho con bú
4. HIV không lây truyền qua:
Giao tiếp thông thường như: ôm, hôn, bắt tay, nói chuyện, ho, hắt hơi…
Dùng chung nhà tắm, bể bơi, mặc chung quần áo, ngồi chung chỗ…
Ăn uống chung bát đĩa, chén cốc…
Côn trùng, súc vật không lây truyền HIV: ruồi, muỗi, chấy, rận, chó mèo...

V. Các biện pháp phòng tránh bệnh HIV/AIDS
1. Phòng nhiễm hiv/aids qua đường tình dục:
- Sống lành mạnh, chung thuỷ một vợ một chồng và cả hai người đều chưa bị nhiễm HIV. Là lá chắn ngăn chặn HIV và các bệnh tật khác bảo vệ cho bạn có sức khoẻ tốt và có cuộc sống lứa đôi hạnh phúc.
- Không quan hệ tình dục bừa bãi với người mại dâm, đồng tình luyến ái hoặc quan hệ nhiều bạn tình.
- Sử dụng bao cao su đúng cách để ngăn ngừa bệnh AIDS lây qua đường tình dục.

2. Phòng nhiễm HIV/AIDS qua đường máu:
- Không tiêm chích ma túy.
- Chỉ truyền máu và các chế phẩm máu khi thật cần thiết. Chỉ nhận máu và các chế phẩm máu đã xét nghiệm HIV.
- Hạn chế tiêm chích. Chỉ sử dụng bơm kim tiêm vô trùng. Không dùng chung bơm kim tiêm. Sử dụng dụng cụ đã tiệt trùng khi phẫu thuật, xăm, xỏ lỗ, châm cứu...
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với các dịch cơ thể của người nhiễm HIV.
- Dùng riêng đồ dùng ca nhân: dao cạo, bấm móng tay, bàn chải đánh răng..
- Có chính sách phù hợp với những người nghiện chích ma túy, động viên, giáo dục và điều trị cho họ để giúp họ thoát khỏi cảnh nghiện chích (Nếu bạn chưa sử dụng ma túy thì đừng bao giờ nên dùng nó, nếu dùng theo đường tiêm thì nên sử dụng loại bơm kim tiêm dùng một lần rồi vứt đi hay không dùng chung với người khác).

3. Phòng nhiễm HIV/AIDS lây truyền từ mẹ sang con:
- Cách tốt nhất là giáo dục phụ nữ ở tuổi sinh đẻ những kiến thức căn bản về cách phòng lây nhiễm HIV.
- Người nhiễm HIV không nên lập gia đình.
- Nếu có gia đình, phải sử dụng bao cao su trong quan hệ tình dục, đề phòng có thai và lây nhiễm cho nhau.
- Người nhiễm HIV không nên mang thai để tránh lây nhiễm cho trẻ. Nếu nhiễm HIV mà muốn sinh con thì cần được sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.
- Phụ nữ nhiễm HIV sinh con thì không nên cho con bú bằng sữa mẹ mà nên nuôi trẻ bằng sữa thay thế. Nếu không có điều kiện dùng sữa thay thế, có thể cho trẻ bú sữa mẹ trong 6 tháng đầu sau đó cai sữa và cho trẻ ăn sam.

4. Khử trùng như thế nào là đúng cách?
- Đối với ống kiêm tiêm, dụng cụ rạch da làm bằng thủy tinh hay kim loại, cần đun sôi liên tục trong 20-30 phút tính từ lúc bắt đầu sôi. Chú ý các loại dụng cụ bằng nhựa không thể khử trùng để dùng lại được.
- Đối với vật dụng như quần áo, chăn màn... dây dính máu người nhiễm HIV, cần ngâm trong dung dịch sát trùng trong 20 phút. Dung dịch thường dùng và có hiệu quả là Natri hypoclorit (NaCLO) còn gọi là nước javel nồng độ 0,1%.

View more latest threads same category:

• Mẹo cải thiện khả năng giao tiếp của...
• Nghề Đội trưởng
• Tài liệu tập huấn cho Nhóm truyền thông MHX...
• [MIỄN PHÍ] Hội Thảo Những Quyết Định Thay...
• Kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả - Cùng...
• Kiến thức HIV/AIDS kỳ 4 - Cuộc thi online...
• Kiến thức HIV/AIDS kỳ 3 - Cuộc thi online...
• Kiến thức HIV/AIDS kỳ 2 - Cuộc thi online...
• Kiến thức HIV/AIDS kỳ 1 - Cuộc thi online...
• Tài liệu sơ cấp cứu